Wat is WordPress Gutenberg?
En wat zijn de effecten op bestaande websites?
Gutenberg is de naam van een plug-in die de klassieke teksteditor van WordPress gaat vervangen. Onder de titel Gutenberg (vernoemd naar Johannes Gutenberg, die geldt als de uitvinder van de boekdrukkunst in Europa) is de software al geruime tijd als losse plug-in verkrijgbaar.
Maar de bedoeling van Automattic, het bedrijf achter WordPress, is dat Gutenberg deel uit gaat maken van de standaardinstallatie van WordPress (de WordPress core).
De verwachting is dat Gutenberg vanaf WordPress versie 5.0, standaard wordt meegeleverd en daarmee de oude vertrouwde teksteditor vervangt. Wat betekent deze grote update voor bestaande websites?
Gutenberg vervangt de klassieke teksteditor voor een PageBuilder
Voor diegene die weleens met WordPress hebben gewerkt is de teksteditor een bekend fenomeen. Al sinds jaar en dag werk je ermee als je een pagina of bericht aanmaakt. In de teksteditor schrijf je je teksten en voeg je media, zoals foto's, toe en creëer je feitelijk een website.
Als je er al eens mee hebt gewerkt weet je ook dat de teksteditor qua mogelijkheden zeer beperkt is. Tevens werk je altijd aan de “achterkant” van je website. Om te kunnen zien hoe je pagina's daadwerkelijk aan je bezoekers worden getoond, zul je telkens moeten overschakelen naar de voorkant van je website en eigenlijk is het resultaat van je inspanning altijd minder dan je verwachtte. De pagina vervolgens aanpassen naar je eigen eisen en wensen, is met de teksteditor vrijwel niet te doen of op zijn minst een frustrerende bezigheid.
Websites bouwen met thema's (templates) en de WordPress customizer
Om de beperkte en lastige teksteditor te omzeilen is er de laatste jaren heel veel andere software verschenen om het bouwen van een mooie website te vereenvoudigen en te verbeteren. Diverse thema's (templates) hebben op eigen wijze tools geïmplementeerd die het vergemakkelijken om je pagina's te stylen en waarmee je betere resultaten en dus mooiere websites maakt.
Elk WordPress thema doet het echter weer anders. Soms met handig gebruik van de WordPress Customizer (die het leven van de webdesigner ook vele malen makkelijker heeft gemaakt). Soms door allerlei eigen menu's en instellingen toe te voegen en vaak door middel van een combinatie van beide.
Wil je iets anders of meer functionaliteit? Voldoet je thema (design) niet meer? Dan betekent dit dat je extra plug-ins moet aanschaffen of een ander thema moet kopen.
In het geval van plug-ins kan dit betekenen dat je tientallen losse stukjes software moet installeren. Los van de extra kosten, brengt dit ook extra kans op storingen en/of beveiligingsrisico's met zich mee.
In het geval van een nieuw thema, een grote kans op een compleet nieuwe werkwijze aan de achterkant van je WordPress website,
De veelheid aan beschikbare thema's en plug-ins en de wisselende kwaliteit (gebruikte code) biedt ruimte voor verbetering.
En toen....kwamen er PageBuilders
De PageBuilder of WebBuilder is de meest recente aanwinst om zelf, op een handige manier, je WordPress website te maken. Met PageBuilder's heb je de meeste software eigenlijk al voor handen (foto's, sliders, knoppen, formulieren etc) om een complete website te kunnen maken. De noodzaak voor extra plug-ins is met veel PageBuilders veel kleiner geworden. Ook werken veel Pagebuilders met meerdere (alle) thema's samen of wordt een PageBuilder met een thema meegeleverd. Een goede PageBuilder laat je ook “live” aan de voorkant van je website werken, dus je ziet meteen hoe het er voor je bezoeker uit komt te zien. Kortom een goede PageBuilder is het beste van alle werelden samen.
De WordPress Gutenberg editor
Ook de makers achter WordPress zagen de voordelen en mogelijkheden die PageBuilders bieden. Niet zo verwonderlijk dat ook zij aan de slag zijn gegaan door de standaard (verouderde) teksteditor te veranderen in ...een soort PageBuilder.
Met Gutenberg werk je met zogenoemde blokken. Een tekstbewerker blok sleep je in een pagina om tekst te schrijven. Een “knoppen” blok om een knop toe te voegen, een fotoblok om...je raad het al.
Er is nog veel werk te verzetten. De Gutenberg plug-in is op dit moment nog volop in ontwikkeling, maar Gutenberg begint langzaam maar zeker volwassen te worden en inmiddels zijn de meeste (grote) bugs en problemen er wel uit. De aanstaande release van WordPress 5.0 waarin Gutenberg de standaard tekstbewerker vervangt wordt dan ook nog in 2018 verwacht.
Prima toch, zou je zeggen? Ja en nee. Op zich is Gutenberg een welkome verbetering. Maar zoals eerder beschreven, zijn alle thema's en plug-ins de laatste jaren gebouwd om samen te werken met de originele teksteditor en niet met Gutenberg. Je kunt je voorstellen dat niet elk thema of plug-in dan ook zomaar “compatibel” is met Gutenberg en gezien de vele malen dat de release van Gutenberg al is uitgesteld en gelet op de vele 1-ster reviews, is dat ook zeker niet zo.
Gutenberg: omarmen of niet?
Zoals met alles zijn nieuwe technieken eigenlijk niet tegen te gaan. Gutenberg komt er, of je wilt of niet. Voor WordPress is het in onze ogen een goede ontwikkeling, een noodzakelijke zelfs om het nummer 1 platform te blijven. Ben je een nieuwe gebruiker van WordPress dan is het een absolute verbetering van het CMS systeem.
Bestaande gebruikers kunnen de (nu nog) losse plug-in uitproberen om er vertrouwd mee te raken. Maar belangrijker wellicht: om te bekijken of na installatie de hele bestaande website met het huidige thema en plug-ins wel goed blijft werken. Ons advies daarbij is om dit op een test website te doen en niet op je live site om problemen te voorkomen. Je kunt dan op je gemak alles uitvoerig testen en maatregelen nemen om je zodoende goed voor te bereiden op WordPress 5.0.
Mocht je bestaande website problemen ondervinden die niet te verhelpen zijn (om wat voor reden dan ook) dan hebben de WordPress ontwikkelaars in ieder geval een ontsnaproute: sinds kort is, als losse plug-in, de “classic” tekstbewerker te downloaden die je in zulke gevallen kunt installeren en het gebruik van Gutenberg voorlopig laat omzeilen.
Alle pakketten bij eMsWeb (zelf website maken of website laten maken) zijn inmiddels uitvoerig getest en 100% compatibel met Gutenberg. Je kunt bij eMsWeb Websitebouw na de release van Gutenberg dan ook kiezen of je een pagina bouwt met Gutenberg of met onze eigen, vertrouwde, PageBuilder eMsCreator. Die laatste is en blijft voorlopig nog vele malen geavanceerder, uitgebreider en prettiger om mee te werken, maar de keuze is aan jou.
Meer weten of hulp nodig bij de omzetting van je website naar Gutenberg? Neem dan contact op, we helpen je graag verder.
